سنسور مجاورتی، حسگری است که بدون تماس فیزیکی با اشیاء، قادر به تشخیص وجود و یا عدم وجود شیء است. یک سنسور مجاورتی (Proximity) معمولاً سیگنالی را از خود منتشر و سپس به بررسی تغییرات محیط، توسط سیگنال‌های برگشتی می‌کند. این سیگنال‌ها می‌تواند به صورت یک میدان الکترومغناطیسی، الکترواستاتیکی و یا پرتویی از تشعشات الکترومغناطیسی باشد. از مزایای این سنسورها می‌توان به کارکرد خوب این سنسورها در محیط‌های صنعتی با آلودگی زیاد، درون یک مایع یا محیط جامد اشاره کرد. این سنسورها در صنعت کاربرد بسیار زیادی مانند تشخیص فاصله اشیاء، تشخیص و اندازه‌گیری ضخامت، تعیین یک سطح و … دارند.
سنسورهای القایی یک از پرکاربردترین سنسورها در صنعت می‌باشند. اساس کار این سنسورها به این صورت است که این سنسورها مانند سلف عمل کرده و از خاصیت القایی آن جهت آشکارسازی اجسام استفاده می‌شود. میدان اطراف این سنسور دارای یک دامنه و فرکانس ثابت می‌باشد و در صورت قرارگیری جسم فلزی در این میدان، نوسانات و دامنه صفر شده و سنسور متوجه حضور جسم می‌شود. باید به این نکته توجه کرد که سنسورهای القایی فقط قادر به تشخیص اجسام فلزی و رسانا هستند.
سنسورهای خازنی همان‌طور که از نامشان هم پیداست به‌صورت یک خازن عمل می‌کنند. اگر جسمی در میدان این سنسور قرار بگیرد ظرفیت خازنی تغییر کرده و سنسور متوجه حضور جسم می‌شود. سنسورهای خازنی قابلیت تشخیص هر نوع جسمی (پلاستیک، چوب، فلز و …) را دارند.
سنسورهای نوری دو دسته‌اند. دسته اول این سنسورها به‌صورت جفت سنسور می‌باشند که یک سنسور به‌عنوان فرستنده و سنسور دیگر که در مقابل فرستنده قرار می‌گیرد به‌عنوان گیرنده می‌باشد. دسته دوم تنها یک سنسور به‌صورت فرستنده و گیرنده عمل می‌کند و در مقابل آن آینه قرار دارد که امواج ارسالی را به خود سنسور برمی‌گرداند. در دو نوع بالا روش کار به این صورت است که اگر جسمی امواج ارسالی به گیرنده را قطع کند گیرنده متوجه وجود جسم می‌شود.
امواج مافوق صوت به امواجی که در محدوده 20 تا 50 کیلوهرتز قرار دارند گفته می‌شود. سنسورهای آلتراسونیک با استفاده از امواج مافوق صوت کار می‌کنند. نحوه کارکرد این سنسورها به این صورت است که سرعت موج و اختلاف زمان بین ارسال و دریافت محاسبه‌شده و فاصله جسم تا سنسور اندازه‌گیری می‌شود. این سنسورها به‌صورت پالسی می‌باشند، یعنی مثلاً در هر 2 ثانیه یک‌بار یک پالس ارسال و فاصله اندازه‌گیری می‌شود. بیشترین استفاده از سنسورهای آلتراسونیک در سرعت سنج ها، فلومترها، سطح سنج‌ها و … می‌باشد.
سنسور مغناطیسی (Magnetic Sensor) و یا به عبارتی سنسور آهنربا و یا در اصطلاح بازاری سنسور جک یکی از انواع سنسور مجاورتی است. اساس کار سنسور مغناطیسی واکنش نشان دادن به میدان مغناطیسی اطراف آهنربای دائم یا الکتریکی است. این سنسورهای غالبا برای تشخیص موقعیت قطعه بدون تماس با سنسور مورد کاربرد قرار می‌گیرند. از کاربردهای مهم این سنسور می توان به استفاده از آن در جک های پنوماتیکی برای مشخص نمودن موقیعت جک و همچنین آسانسور اشاره نمود. لازم به ذکر می باشد که این سنسور به فلزات واکنش نداده و فقط به اجسام با قابلیت مغناطیسی (آهنربایی) حساس می باشد.
